Zijn omega-6 vetzuren ontstekingsbevorderend? (deel 2; mijn literatuurlijst)
- Coen
- 19 mei
- 12 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 2 jun
In dit document som ik alle literatuur op die ik ben tegengekomen tijdens mijn zoektocht naar literatuur over de ontstekingsbevorderende effecten van omega-6-vetzuren (onder andere op basis van de “omega-6/omega-3 (n6/n3) verhouding” en de oxidatietheorie). Deze theorieën stellen dat wanneer we, in verhouding tot n3, te veel n6 binnenkrijgen, dit leidt tot meer (chronische) ontstekingen in ons lichaam — ook wel laaggradige ontstekingen genoemd. Dit zou nadelig zijn voor onze gezondheid. Het advies dat hier uitrolt is dat we moeten minderen in producten rijk aan omega-6 vetzuren (en dan vooral linolzuur) zoals plantaardige oliën - of nog specifieker zaad oliën.
Linolzuur zou in het lichaam worden omgezet in arachidonzuur (ook een omega-6-vetzuur: AA), waarvan bekend is dat het de grondstof is voor het immuunsysteem om ontstekingsstoffen van te maken. Dat is op zich goed, want ontstekingen zijn essentieel voor ons immuunsysteem, maar het wordt een probleem als deze processen overactief zijn.
Zo erkent ook Eqology (een groot omega-3-supplementenbedrijf) dat het ontstekingsbevorderende effect voortkomt uit arachidonzuur — en niet uit linolzuur. Ze maken alleen de fout door te suggereren dat er meer onderzoek nodig is, terwijl er al een gigantisch lichaam aan bewijs is dat dit heeft onderzocht.
Daarnaast zouden omega-6-vetzuren makkelijk oxideren door verhitting, wat zou leiden tot oxidatieve stress, ontstekingen en ziekte. Het grootste probleem met dit argument is echter dat experimenteel onderzoek bij mensen laat zien dat een hogere inname van plantaardige oliën niet leidt tot meer ontstekingen,
Dat is logisch, want 1. uit diezelfde onderzoeken blijkt ook dat een hogere inname van plantaardige olie of linolzuur niet direct leidt tot hogere arachidonzuurconcentraties — ondanks dat het lichaam in staat is om linolzuur om te zetten in AA en 2. oxidatieve stress is een complex systeem, waarbij ook antioxidanten een rol spelen. Oxidatie van een stof leidt dus niet automatisch tot negatieve gevolgen.
Meer plantaardige olie zorgt dus niet voor meer ontstekingen. Dit is tientallen keren onderzocht in experimentele studies met mensen, waarin keer op keer een neutraal of zelfs een positief effect op ontstekingen en oxidatieve stres wordt gevonden.
Daarnaast hebben we ook duidelijk bewijs dat het vervangen van dierlijke vetten door plantaardige oliën positieve effecten heeft, zoals een verlaging van ontstekingen.
Ook zien we in observationeel onderzoek dat mensen met meer linolzuur in het lichaam langer leven dan mensen met lagere omega-6-concentraties.
Conclusie: Theoriën over waarom een hoge inname van omega-6 vetzuren uit plantaardige oliën zouden zorgen voor ontstekingen, zoals de omega-6/omega-3 verhouding en oxidatie, zijn getoetst en ontkracht in studies met mensen.
Zie hieronder mijn literatuurlijst.
Inhoudsopgave
Goed onderbouwde reviews Literatuur over inname plantaardige/zaad oliën en ontstekingen Geschiedenis Extra info
Bewijs die de theorieën onderbouwen
Vaak aangehaald als bewijs voor het negatieve effect van een verhoogde n6/n3 verhouding op de gezondheid van mensen:
Simopoulos et al.The importance of the omega-6/omega-3 fatty acid ratio in cardiovascular disease and other chronic diseases (2008)
Ik schreef een blog over deze narratieve review en concludeerde dat het geen sterk bewijs is: https://www.coenfirmationbias.nl/post/zijn-omega-6-vetzuren-ontstekingsbevorderend-deel-1
Een andere narratieve review die vaak aangehaald wordt als bewijs:
Bosma-den Boer et al. chronic inflammatory diseases are stimulated by current lifestyle: how diet, stress levels and medication prevent our body from recovering. (2012)
De experimentele onderzoeken die aangehaald worden in deze review vertellen alleen een ander verhaal:
Guebre-egziabher et al. Nutritional intervention to reduce the n-6/n-3 fatty acid ratio increases adiponectin concentration and fatty acid oxidation in healthy subjects. (2008)
In deze studie moesten mensen 10 weken lang dagelijks twee eetlepels koolzaadolie eten. De n6/n3 verhouding ging omlaag omdat n3 inname omhoog ging (koolzaadolie is relatief hoog in n3). Er was geen effect op arachidonzuur en ontstekingen ging omlaag.
Liou et al. Decreasing linoleic acid with constant alpha-linolenic acid in dietary fats increases (n-3) eicosapentaenoic acid in plasma phospholipids in healthy men. (2007)
In deze studie moesten mensen 4 weken lang een plantaardige olie hoog in n6 of laag in n6 eten. In de hoog n6 groep was dit meer dan twee eetlepels per dag. Ondanks de hoge n6 inname en n6/n3 verhouding was er geen effect op arachidonzuur in het lichaam en geen effect op ontstekingen.
Daarnaast vond ik deze studie in het boek van Richard de Leth:
Forsythe et al. Comparison of low fat and low carbohydrate diets on circulating fatty acid composition and markers of inflammation. (2008)
In deze studie werd een ketogeen eetpatroon vergeleken met een low-fat diet. Het ketogeen eetpatroon zorgde voor een verhoging van n6/n3 van 9.7 naar 13.1. De verhouding bleef in de low-fat diet hetzelfde (rond de 10). Beide groepen hadden een daling in ontstekingen, maar de ketogeen groep had de grootste daling. De onderzoekers vonden ook een sterke associatie tussen een hogere n6 inname en minder ontstekingen.
Bewij dat vaak wordt aangehaald voor de oxidatie theorie is het werk van Dinicolantonio. Ik heb een duik genomen in zijn werk tijdens mijn duik in een youtube video. Zie hier mijn review:
Mijn conclusie: "De narratieve review van DiNicolantonio & O’Keefe maakt stevige claims over het effect van plantaardige oliën (rijk in omega 6-vetzuren) op hart- en vaatziekten. Maar wanneer ik dieper in hun onderbouwing duik komt er toch naar voren dat het effect helemaal niet zo helder is -- en uiteindelijk mag een claim nooit sterker zijn dan de kracht van het wetenschappelijke bewijs. Zo worden studies verkeerd geïnterpreteerd en resultaten (bewust) weggelaten. Misschien is dit wel het resultaat dat je krijgt wanneer een apotheker en een cardioloog voedingswetenschap bedrijven."
Bewijs voor de omega-6/omega-3 verhouding
Zijn er dan helemaal geen primaire studies die een voordeel van het verlagen van de verhouding laten zien? Zeker wel:
Adam et al. Anti-inflammatory effects of low Arachidonic acid diet and fish oil in patiënte with rheumatoid arthritis. (2003)
Deze studie liet een groep vis olie supplementeren en een groep vis olie + arachidonzuur inname beperken. Dit deden ze door dierlijke producten te vermijden. Want daar zit arachidonzuur in.
Daaruit bleek dat visolie positieve effecten had of ontstekingen en klachten van RA, maar de combinatie en nog groter positief effect had.
Ramsden et al. Dietary alteration of n3 and n6 fatty acids for headache reduction in adults with migraine: a randomized controllers trial
Deze studie had een groep waar n3 werd verhoogd en een groep waar n3 werd verhoogd en n6 (linolzuur) verlaagd. Dit had geen effect op arachidonzuur, maar zorgde wel voor minder dagen hoofdpijn per maand in de n3-n6 (-4 dagen) vergeleken alleen verhoging n3 inname (-2 dagen). Op het startpunt hadden de mensen gemiddeld 16 dagen hoofdpijn.
Maar hierbij moet gezegd worden dat op de andere (primaire) uitkomsten zoals migraine en aantal uur per dag hoofdpijn hadden beide groepen een even groot positief effect.
Het bewijs voor de verhouding is dus heel beperkt.
Bewijs tegen de theorieën
Daarnaast zijn er verschillende experimenten die laten zien dat wanneer je roomboter of ghee (verzadigd vet) vervangd met plantaardige oliën zoals margarine en zonnebloemolie dat dit gezondheidsvoordelen heeft zoals verlaging ontstekingen, glucosemetabolisme en leververvetting.
Bjermo et al. Effects of n-6 PUFAs compared with SFAs on liver fat, lipoproteins, and inflammation in abdominal obesity: a randomized controlled trial. (2012)
Sedgi et al. The effects of replacing ghee with rapeseed oil on liver steatosis and enzymes, lipid profile, insulin resistance and anthropometric measurements in patients with non-alcoholic fatty liver disease: a randomised controlled clinical trial. (2024)
Inname linolzuur en omzetting naar arachidonzuur
Zoals eerder al in meerdere studies naar voren kwam is er geen effect van linolzuur (plantaardige olie) inname op arachidonzuur. Dit wordt ook bevestigt in deze studie:
Courville et al. Dietary linoleic acid lowering alone does not lower arachidonic acid or endocannabinoids among women with overweight and obesity: A randomized, controlled trial. (2023)
Maar ook een grote review van 36 experimentele studies laat geen effect zien van linolzuur inname op arachidonzuur in het lichaam:
Rett et al. Increasing dietary linoleic acid does not increase tissue arachidonic acid content in adults consument western-type diets: a systematic review(2011)
“Decreasing dietary linoleic acid by up to 90% was not significantly correlated with changes in arachidonic acid levels in the phospholipid pool of plasma/serum (p = 0.39). Similarly, when dietary linoleic acid levels were increased up to six fold, no significant correlations with arachidonic acid levels were observed (p = 0.72).”
Inflammatory markers after supplementation with marine n-3 or plant n-6 PUFAs: A randomized double-blind crossover study. (2025)
“ARA wt% in RBCMs was not significantly changed in relative terms during the n-6 intervention, whereas it decreased by 10.0% (P < 0.001) from baseline after n-3 supplementation’.”
Verhitten olien (oxidatie)
Effects of plant oils with different fatty acid composition on cardiovascular risk factors in moderately hypercholesteremic Chinese adults: a randomized, double-blinded, parallel-designed trial. (2020)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32756661/
Intervention: Volunteers received peanut oil, corn oil or blend oil to use for cooking for one year
“No significant differences were observed in the concentrations of fasting plasma lipids, hsCRP, glucose, and insulin among the three groups using different types of plant oils.”
A randomized study of coconut oil versus sunflower oil on cardiovascular risk factors in patients with stable coronary heart disease. (2016)
intervention: In a single center randomized study in India, patients with stable CAD on standard medical care were assigned to receive coconut oil (Group I) or sunflower oil (Group II) as cooking media for 2 years.
“The anti-inflammatory response assessed by evaluating hCRP at the baseline and end of the study remains statistically comparable even though there is reduction in Group I which is statistically not significant.”
CLA does not impair endothelial function and decreases body weight as compared with safflower oil in overweight and obese male subjects. (2011)
intervention: Eighty-five overweight men (aged 45-68 years, body mass index 25-35 kg/m(2)) were randomized to receive 4.5 g/d of the CLA isomeric mixture, safflower oil, heated safflower oil, or olive oil in a 4-week double-blind study.
geen effect op oxidatie en ontstekings markers in de heated safflower oil groep.
Cooking oil/fat consumption and deaths from cardiometabolic diseases and other causes: prospective analysis of 521,120 individuals (2021)
“Consumption of butter and margarine was associated with higher total and cardiometabolic mortality. Replacing butter and margarine with canola oil, corn oil, or olive oil was related to lower total and cardiometabolic mortality. Our findings support shifting the intake from solid fats to non-hydrogenated vegetable oils for cardiometabolic health and longevity.”
Lange termijn effecten linolzuur
Als we dan kijken naar de lange termijn zien we dat mensen met meer linolzuur in het bloed (wat een indicatie is voor n6/plantaardige olie inname) langer leven en minder vaak doodgaan door hart- en vaatziekten en kanker dan mensen met minder linolzuur in het bloed.
Harris et al. Plasma n6 polyunsaturated fatty acid levels and risk for total and cause-specific mortality: A prospective observational study from the UK Biobank. (2024)
Dietary intake and biomarkers of linoleic acid and mortality: systematic review and meta-analysis of prospective cohort studies. (2020)
“In prospective cohort studies, higher linoleic acid intake, assessed by dietary surveys or biomarkers, was associated with a modestly lower risk of mortality from all causes, CVD, and cancer. These data support the potential long-term benefits of PUFA intake in lowering the risk of CVD and premature death.“
Goed onderbouwde reviews
Een goede narratieve reviews geschreven door experts in dit veld:
Harris et al. The Omega-6:Omega-3 ratio: A critical appraisal and possible successor. (2008)
Highlights
Polyunsaturated fatty acid blood levels have predictive power for disease outcomes.
Both the Omega-3 Index and the n6:n3 ratio have been used to express PUFA status.
The n6:n3 ratio has become scientifically out-dated.
The Omega-3 Index, because if included EPA and DHA only, is a preferred metric.
Jackson et al. Beneficial effects of linoleic acid on cardiometabolic health: an update. (2024)
Conclusie: “The omega-6 (n-6) to omega-3 (n-3) PUFA ratio is not informative and does not shed meaningful insight about the amount of individual fatty acids in each class needed to confer health benefits.”
Literatuur over inname plantaardige/zaad oliën en ontstekingen (het zijn er echt te veel om uit te schrijven)
Effect of Flaxseed Intervention on Inflammatory Marker C-Reactive Protein: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. (2016) https://www.mdpi.com/2072-6643/8/3/136
“In conclusion, our meta-analysis did not find sufficient evidence that flaxseed and its derivatives have a beneficial effect on reducing circulating CRP. However, they may significantly reduce CRP in obese populations.”
Effects of flaxseed oil supplementation on biomarkers of inflammation and oxidative stress in patients with metabolic syndrome and related disorders: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. (2020)https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2405457720302047
“Overall, this meta-analysis demonstrated flaxseed oil supplementation decreased IL-6 (ontstekingen) and MDA (oxidatieve stres) levels, and increased TAC (antioxidanten), but did not affect other biomarkers of inflammation and oxidative stress among patients with MetS and related disorders.
Exchanging a few commercial, regularly consumed food items with improved fat quality reduces total cholesterol and LDL-cholesterol: a double-blind, randomised controlled trial. (2016)
“Increased intake of n-6 PUFA in the diet had no negative effect on plasma levels of the inflammatory markers hs-CRP, IL-6, soluble TNF receptor 1 (sTNFR1) and IFN-γ neither within nor between group.”
Inflammatory markers after supplementation with marine n-3 or plant n-6 PUFAs: A randomized double-blind crossover study (2025)
“While significant differences between treatments in relative change scores were found for systolic blood pressure (n-3 vs. n-6: −1.81% vs. 2.61%, P = 0.003), no differences between n-3 and n-6 were found for any circulatory inflammatory markers. However, compared with baseline, n-3 was followed by reductions in circulating TNF (−24.9%, P < 0.001), regulated upon activation, normal T cell expressed and secreted (−12.1%, P < 0.001), and macrophage inflammatory protein 1-beta (−12.5%, P = 0.014), and n-6 by lowered TNF (−18.8%, P < 0.001), regulated upon activation, normal T cell expressed and secreted (−7.37%, P = 0.027), monocyte chemoattractant protein-1 (−7.81%, P = 0.020), and macrophage inflammatory protein 1-beta (−14.2%, P = 0.010).”
The effects of canola and olive oils on insulin resistance, inflammation and oxidative stress in women with type 2 diabetes: a randomized and controlled trial. (2018)
“After the intervention in the inter-group analysis, CRP level was reduced significantly in canola oil and olive oil groups but no significant changes were observed in other factors.”
The effects of Canola oil on cardiovascular risk factors: A systematic review and meta-analysis with dose-response analysis of controlled clinical trials. (2020)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33127255/
“Canola oil when compared to other edible oils did not significantly impact other blood lipid markers, blood glucose, blood pressure, or inflammation”
A randomized, double-blind placebo-controlled study on acceptability, safety and efficacy of oral administration of sacha inchi oil (Plukenetia volubilis L.) in adult human subjects. (2014)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24389453/
“Serum CRP, an inflammatory marker, was also not modified by interventions.”
Sesame oil and vitamin E co-administration may improve cardiometabolic risk factors in patients with metabolic syndrome: a randomized clinical trial. (2019)https://www.nature.com/articles/s41430-019-0438-5
“Sesame oil (±vit E) was shown to beneficially affect several cardiometabolic indices (including lipids, FBG, BP, HOMA-IR, and MDA) in patients with MetS.” = geen effect op ontstekingen, verbetering insuline gevoeligheid en verlaging oxidatie.
“No significant changes in any of the studied clinical and anthropometric data were found in Group C (on sunflower oil).”
Dietary linoleic acid intake and blood inflammatory markers: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. (2017)https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2017/fo/c7fo00433h/unauth
“Pooled effect size from 16 studies showed that the C-reactive protein (CRP) concentration was not significantly affected by increasing LA intake (SMD = 0.09, 95% CI: −0.05 to 0.24).”
Effect of dietary linoleic acid on markers of inflammation in healthy persons: a systematic review of randomized controlled trials. (2012)https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22889633/
“We conclude that virtually no evidence is available from randomized, controlled intervention studies among healthy, noninfant human beings to show that addition of LA to the diet increases the concentration of inflammatory markers.”
Anti-inflammatory and Antioxidant Effects of Sesame Oil on Atherosclerosis: A Descriptive Literature Review. (2017)
“Sesame oil research shows promise in decreasing high levels of cholesterol and inflammation, lowering risks of atherosclerosis, and delaying the onset of cardiovascular diseases.”
Soybean oil lowers circulating cholesterol levels and coronary heart disease risk, and has no effect on markers of inflammation and oxidation
“Consistent evidence shows that replacement of sources of SFAs with soybean oil improves lipids and lipoprotein. Furthermore, evidence from clinical trials shows that soybean oil does not increase in vivo measures of inflammation or oxidative stress.”
Corn Oil Lowers Plasma Cholesterol Compared with Coconut Oil in Adults with Above-Desirable Levels of Cholesterol in a Randomized Crossover Trial. (2018)
“In the present trial, no difference in hs-CRP responses was observed between the coconut oil (+3.8%) and corn oil conditions (0.0%).”
The impact of polyunsaturated fatty acid-based dietary supplements on disease biomarkers in a metabolic syndrome/diabetes population.(2014)
“Participants in the corn oil group showed no differences in serum lipids, markers of inflammation or glucose regulation between pre- and post-treatment measures.”
Dietary alpha-linolenic acid decreases C-reactive protein, serum amyloid A and interleukin-6 in dyslipidaemic patients. (2003)
“Dietary supplementation with linoleic acid did not affect significantly CRP, SAA and IL-6 concentrations but decreased cholesterol levels.”
Alpha-linolenic acid in the treatment of rheumatoid arthritis. A double-blind, placebo-controlled and randomized study: flaxseed vs. safflower seed. (1995)
“After a 3-month follow-up, the treatment group showed… laboratory parameters (haemoglobin, erythrocyte sedimentation rate, C-reactive protein) did not show any statistical alterations.”
Effects of diets containing olive oil, sunflower oil, or rapeseed oil on the hemostatic system. (2001)
“Neither an increase nor a decrease in CRP, soluble P-selectin or soluble L-selectin was observed on any of the three diets.”
Geschiedenis
Als je meer wilt leren over de geschiedenis van de verhouding en waar het concept oorspronkelijk vandaan komt:
Holman. The Slow Discovery of the Importance of v3 Essential Fatty Acids in Human Health. (1998)
Extra info
Als je mee wilt leren over de studies en een diepere duik wil in de studies raad ik je mijn instagram aan:
Wat vond je ervan? Laat het aan mij weten in de vorm van commentaar of een email: info@coenfirmationbias.nl
Ben je een claim tegen gekomen op internet of social media en ben je benieuwd naar een beoordeling van de onderbouwing, laat het mij weten en ik duik erin!
Wil je mij en mijn voedingswetenschapavontuur steunen? Deel mijn artikelen of de podcast op jouw socials!
Alles wat je op deze website leest is mijn mening gebaseerd op kennis en ervaring. De kans is groot dat ik wel eens iets over het hoofd zie, of dat iets beter kan. Ik hoor het graag! Wetenschap doen we samen.
Volg me op:
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/coen-dros/
Comments